Nếu thuốc lá và cá thu có thể được dùng làm tiền, thì tiền chỉ là gì? Tiền là bất cứ thứ gì đóng vai trò là phương tiện trao đổi. Phương tiện trao đổi là bất cứ thứ gì được chấp nhận rộng rãi như một phương tiện thanh toán. Ví dụ, ngày xưa, người dân ở các địa phương đã biết dùng các sản vật ở địa phương mình để làm vật ngang giá trong trao đổi; hoặc ở Romania dưới sự cai trị của Đảng Cộng sản vào những năm 1980, thuốc lá Kent đóng vai trò như một phương tiện trao đổi; thực tế là chúng có thể được trao đổi lấy hàng hoá và dịch vụ khác khiến chúng trở thành tiền.
Cuối cùng, tiền được xác định bởi con người và những gì họ làm. Khi mọi người sử dụng một thứ gì đó làm phương tiện trao đổi, nó sẽ trở thành tiền. Nếu mọi người bắt đầu chấp nhận bóng rổ như một khoản thanh toán cho hầu hết hàng hóa và dịch vụ, thì bóng rổ sẽ là tiền. Chúng ta sẽ tìm hiểu trong phần này rằng những thay đổi trong cách mọi người sử dụng tiền đã tạo ra các loại tiền mới và thay đổi cách đo lường tiền trong những thập kỷ gần đây.
Các chức năng của tiền
Tiền phục vụ ba chức năng cơ bản. Theo định nghĩa, nó là một phương tiện trao đổi. Nó cũng đóng vai trò như một đơn vị đo lường giá trị và một kho lưu trữ giá trị.
Phương tiện trao đổi
Trao đổi hàng hóa và dịch vụ trên thị trường là một trong những hoạt động phổ biến nhất của đời sống con người. Để tạo điều kiện thuận lợi cho những trao đổi này, mọi người quyết định một thứ gì đó sẽ đóng vai trò như một phương tiện trao đổi — họ chọn thứ gì đó để trở thành tiền.
Chúng ta có thể hiểu ý nghĩa của một phương tiện trao đổi bằng cách xem xét sự vắng mặt của nó. Hàng đổi hàng xảy ra khi hàng hóa được trao đổi trực tiếp với hàng hóa khác. Bởi vì không có một mặt hàng nào đóng vai trò là phương tiện trao đổi trong nền kinh tế hàng đổi hàng, người mua tiềm năng phải tìm những thứ mà người bán cá nhân sẽ chấp nhận.
Một người mua có thể tìm thấy một người bán sẽ đổi một đôi giày cho hai con gà. Một người bán khác có thể sẵn sàng cắt tóc để đổi lấy vòi làm vườn. Giả sử bạn đang ghé thăm một cửa hàng tạp hóa trong nền kinh tế hàng đổi hàng. Bạn sẽ cần phải chất đầy một xe tải các mặt hàng mà người bán tạp hóa có thể chấp nhận để đổi lấy hàng tạp hóa. Đó sẽ là một chuyện không chắc chắn; bạn không thể biết khi bạn đến cửa hàng những mặt hàng mà người bán tạp hóa có thể đồng ý giao dịch.
Thật vậy, sự phức tạp - và chi phí - của một lần ghé thăm một cửa hàng tạp hóa trong nền kinh tế hàng đổi hàng sẽ lớn đến mức có lẽ sẽ không có bất kỳ cửa hàng tạp hóa nào! Một khoảnh khắc chiêm nghiệm về khó khăn của cuộc sống trong nền kinh tế hàng đổi hàng sẽ chứng minh lý do tại sao xã hội loài người luôn chọn một thứ gì đó — đôi khi nhiều hơn một thứ — để làm phương tiện trao đổi, cũng giống như những người dân chấp nhận lông cừu, chè trong trao đổi.
Đơn vị đo lường giá trị
Hãy hỏi ai đó đang ở ngoài phố rằng họ đã trả gì cho thứ gì đó và người đó sẽ trả lời bằng cách trích dẫn một mức giá được nêu bằng đô la: “Tôi đã trả 2 triệu cho chiếc điện thoại này” hoặc “Tôi đã trả 200 ngàn cho chiếc bánh pizza này”. Mọi người không nói, "Tôi đã trả mười chiếc pizza cho cửa hàng thế giới di động."
Tất nhiên, tuyên bố đó có thể đúng theo nghĩa đen về chi phí cơ hội của giao dịch, nhưng chúng tôi không báo cáo giá theo cách đó vì hai lý do. Một là mọi người không đến những nơi như người mua hàng với mười chiếc bánh pizza và mong đợi mua một chiếc điện thoại. Thay vì trao đổi một hàng hóa của mình với hàng hóa của người khác thì mỗi hàng hóa đều được quy ra một giá trị tiền nhất định. Tiền đóng vai trò như một đơn vị đo lường giá trị, là một phương tiện nhất quán để đo giá trị của mọi thứ. Chúng ta sử dụng tiền theo cách này vì nó cũng là một phương tiện trao đổi. Khi chúng ta báo cáo giá trị của một hàng hóa hoặc dịch vụ theo đơn vị tiền, chúng ta đang báo cáo những gì người khác có thể phải trả để có được hàng hóa hoặc dịch vụ đó.
Kho lưu trữ giá trị
Chức năng thứ ba của tiền là dùng để lưu trữ giá trị, tức là một vật có giá trị theo thời gian. Hãy xem xét một tờ 200 ngàn đồng mà bạn đã vô tình để trong túi áo khoác một năm trước. Khi bạn tìm thấy nó, bạn sẽ hài lòng. Đó là vì bạn biết tờ tiền đó vẫn có giá trị. Trên thực tế, giá trị đã được “lưu trữ” trong mảnh giấy nhỏ đó. Tất nhiên, tiền không phải là thứ duy nhất lưu giữ giá trị. Nhà cửa, cao ốc văn phòng, đất đai, tác phẩm nghệ thuật và nhiều loại hàng hóa khác đóng vai trò như một phương tiện lưu trữ của cải và giá trị.
Tiền khác với những kho lưu trữ giá trị khác ở chỗ có thể dễ dàng trao đổi lấy các hàng hóa khác. Vai trò của nó như một phương tiện trao đổi làm cho nó trở thành một kho lưu trữ giá trị tiện lợi. Bởi vì tiền đóng vai trò như một kho lưu trữ giá trị, nó có thể được sử dụng làm tiêu chuẩn cho các khoản thanh toán trong tương lai. Ví dụ, khi bạn vay tiền, bạn thường ký một hợp đồng cam kết thực hiện một loạt các khoản thanh toán trong tương lai để giải quyết khoản nợ. Các khoản thanh toán này sẽ được thực hiện bằng tiền, bởi vì tiền đóng vai trò như một kho lưu trữ giá trị.
Tuy nhiên, tiền không phải là một kho lưu trữ giá trị không có rủi ro. Chúng ta đã thấy trong chương giới thiệu khái niệm lạm phát rằng lạm phát làm giảm giá trị của đồng tiền. Trong thời kỳ lạm phát nhanh chóng, mọi người có thể không muốn dựa vào tiền như một vật lưu trữ giá trị, và thay vào đó họ có thể chuyển sang sử dụng các loại hàng hóa như đất đai hoặc vàng.
Các loại tiền
Mặc dù tiền có thể có nhiều dạng khác nhau, nhưng thực sự chỉ có hai loại tiền đó là: tiền có giá trị nội tại và tiền không có giá trị nội tại. Tiền hàng hoá là tiền có giá trị ngoài giá trị sử dụng như tiền. Lông cừu trong các xứ lạnh là một ví dụ về tiền hàng hóa. Họ có thể được sử dụng để mua các dịch vụ từ những người khác; chúng cũng có thể được làm áo khoác. Hoặc chè có thể đổi lấy hàng hóa khác nhưng cũng có thể được dùng là một loại đồ uống. Vàng và bạc là những hình thức tiền hàng hóa được sử dụng rộng rãi nhất. Vàng và bạc có thể được sử dụng làm đồ trang sức và cho một số mục đích công nghiệp và y học, vì vậy chúng có giá trị ngoài việc sử dụng như tiền.
Việc sử dụng đồng tiền vàng và bạc đầu tiên được biết đến là ở thành phố Lydia của Hy Lạp vào đầu thế kỷ thứ bảy trước Công nguyên. Các đồng xu được tạo ra từ electrum, một hỗn hợp tự nhiên của vàng và bạc. Một nhược điểm của tiền hàng hóa là số lượng của nó có thể biến động thất thường. Ví dụ, vàng là một dạng tiền ở Hoa Kỳ vào thế kỷ 19. Những khám phá về vàng ở California và sau đó ở Alaska đã khiến số lượng tiền tăng vọt. Một số đợt lạm phát tồi tệ nhất của quốc gia này bắt nguồn từ sự gia tăng số lượng vàng lưu thông trong thế kỷ 19.
Một vấn đề lớn hơn nhiều tồn tại với tiền hàng hóa có thể được sản xuất. Ví dụ, ở phần phía nam của nước Mỹ thuộc địa, thuốc lá được coi là tiền. Có một vấn đề tiếp tục là nông dân tăng số tiền bằng cách trồng nhiều thuốc lá hơn. Vấn đề đã đủ nghiêm trọng đến mức các đội cảnh vệ đã được tổ chức. Họ đi lang thang khắp các vùng nông thôn đốt các cánh đồng thuốc lá trong một nỗ lực để giữ cho số lượng thuốc lá, do đó, tiền, trong tầm kiểm soát. (Đáng chú ý, những đội này đã tìm cách kiểm soát nguồn cung tiền bằng cách đốt thuốc lá do những nông dân khác trồng)..
Một vấn đề khác là tiền hàng hóa có thể khác nhau về chất lượng. Do sự thay đổi đó, hàng hóa chất lượng thấp có xu hướng đẩy hàng hóa chất lượng cao hơn ra khỏi lưu thông. Ví dụ, ngựa được coi là tiền ở New England thuộc địa. Thông thường, nghĩa vụ cho vay được nêu dưới dạng số lượng ngựa phải trả.
Với những nghĩa vụ như vậy, có xu hướng sử dụng những con ngựa chất lượng thấp hơn để trả nợ; ngựa chất lượng cao hơn đã bị cấm lưu hành cho các mục đích sử dụng khác. Luật đã được thông qua cấm sử dụng ngựa què để trả nợ. Hoặc một đất nước dùng cả vàng và bạc trong lưu thông thì người ta nhận thấy bạc sẽ được tiêu dùng trong lưu thông còn vàng được cất trữ để đúc thành thỏi. Đây là một ví dụ của định luật Gresham: xu hướng hàng hóa chất lượng thấp hơn (tiền xấu) đẩy một hàng hóa chất lượng cao hơn (tiền tốt) ra khỏi lưu thông. Trừ khi có thể tìm thấy một phương tiện để kiểm soát chất lượng của tiền hàng hóa, xu hướng suy giảm chất lượng đó có thể đe dọa khả năng chấp nhận của nó như một phương tiện trao đổi.
Nhưng một cái gì đó không cần phải có giá trị nội tại để phục vụ như tiền. Tiền pháp định là tiền mà một số cơ quan có thẩm quyền, thường là chính phủ, đã ra lệnh chấp nhận làm phương tiện trao đổi. Tiền tệ — tiền giấy và tiền xu — được sử dụng ở hầu hết các quố gia ngày nay là tiền pháp định; nó không có giá trị nào khác ngoài việc sử dụng nó như tiền bạc. Bạn sẽ nhận thấy câu nói được in trên mỗi tờ tiền đô la: “Tờ tiền này là hợp pháp cho tất cả các khoản nợ, công và tư.” Tiền gửi có thể kiểm tra, là số dư trong tài khoản séc và séc du lịch là các dạng tiền khác không có giá trị nội tại. Chúng có thể được chuyển đổi sang tiền tệ, nhưng nhìn chung thì không; chúng chỉ đơn giản là một phương tiện trao đổi.
Nếu bạn muốn mua thứ gì đó, bạn thường có thể thanh toán bằng séc hoặc thẻ ghi nợ. Séc là một lệnh bằng văn bản cho ngân hàng để chuyển quyền sở hữu một khoản tiền gửi có thể kiểm tra. Thẻ ghi nợ tương đương với séc điện tử. Ví dụ: giả sử bạn có 10 triệu trong tài khoản séc và bạn viết séc cho cửa hàng điện máy trên phố với số tiền là 5 triệu, hoặc nhân viên siêu thị quẹt thẻ ghi nợ của bạn để thanh toán hàng mua tại siêu thị. Trong cả hai trường hợp, tiền sẽ được chuyển từ tài khoản séc của bạn sang tài khoản séc của cửa hàng. Lưu ý rằng đó là tiền gửi có thể kiểm tra, không phải séc hoặc thẻ ghi nợ, là tiền. Thẻ séc hoặc thẻ ghi nợ chỉ cho ngân hàng biết chuyển tiền, trong trường hợp này là các khoản tiền gửi có thể kiểm tra, từ tài khoản này sang tài khoản khác.
Điều khiến một thứ gì đó trở thành tiền thực sự được tìm thấy ở khả năng chấp nhận của nó, chứ không phải ở việc nó có giá trị nội tại hay không hay chính phủ có tuyên bố như vậy hay không. Ví dụ, tiền pháp định có xu hướng được chấp nhận miễn là không in quá nhiều tiền quá nhanh. Khi điều đó xảy ra, giống như ở Nga vào những năm 1990, mọi người có xu hướng tìm kiếm các mặt hàng khác để lấy tiền. Trong trường hợp của Nga, đô la Mỹ đã trở thành một hình thức tiền phổ biến, mặc dù chính phủ Nga vẫn tuyên bố đồng rúp là tiền pháp định của họ.
Những tin mới hơn
- BÁO CÁO TÀI CHÍNH CỦA WEBSITE HTNC.VN TỪ NĂM 2015 ĐẾN NĂM 2023 (28/06/2023)
- Các công cụ của chính sách tiền tệ (18/07/2023)
- Dấu chấm hết cho Graham Potter: Ai sẽ thay thế Graham Potter ở Chelsea? (26/02/2023)
- BAN PHÁT THANH LIÊN CHI BEF - VIU (29/11/2021)
- GIỚI THIỆU VỀ CÂU LẠC BỘ TÀI CHÍNH SFC (31/08/2022)
- CẢM NGHĨ VỀ MỘT NGÀY GẶP LẠI CÁC EM SINH VIÊN ĐẠI HỌC NGÀNH TÀI CHÍNH NGÂN HÀNG (01/09/2022)
Những tin cũ hơn
- Nhà giáo dạy bơi giỏi - Tác giả Lê Nhất (20/09/2018)
- Đi làm ngày rét (21/02/2017)
- Tết nghèo (21/02/2017)
- Mười lời chúc (21/02/2017)
- KẾ HOẠCH THÀNH LẬP BAN LIÊN LẠC VÀ TỔ CHỨC KẾT NỐI CỰU SINH VIÊN (13/01/2017)
- Đi làm trời mưa (29/07/2016)
- Chữ Tâm (28/07/2016)
- Thương vợ (bài 2) (05/03/2016)
- Bài thơ Thương vợ - tác giả Lê Nhất (14/12/2015)
- Xướng họa về ngày 20/11 (14/12/2015)
Website dành cho người mưu cầu và mong muốn chia sẻ tri thức
Nếu các bạn muốn trao đổi và chia sẻ các giá trị tốt đẹp, hãy truy cập vào:
Facebook: https://www.facebook.com/groups/htnc.vn
Fanpage: https://www.facebook.com/htnc.vn/
Giới thiệu về website HTNC
Website free tài liệu, đề thi và giải đáp trong lĩnh vực tài chính ngân hàng được thành lập ra nhằm tạo ra sân chơi cho các trí thức, các bạn sinh viên và những người có nhu cầu tìm hiểu về các kiến thức chuyên ngành, kiến thức cơ bản về kinh tế học nhằm nâng cao hiểu biết, nhận thức về kinh tế thị...
Thăm dò ý kiến
Liên kết
Thời tiết
Ý kiến bạn đọc